Film Eleştirisi, Sinema, Film eleştirileri, Film kritik, Film yorum
Film Eleştirisi, Sinema, Film eleştirileri, Film kritik, Film yorum


Tehlikeli İlişkiler

Tehlikeli İlişkiler
Yönetmen
Stephen Frears
Senarist
Christopher Hampton
Oyuncular
Keanu Reeves
Uma Thurman
Michelle Pfeiffer
John Malkovich
Glenn Close
Tür
Dram, Tarihi
Yapım
120dk. Abd - İngiltere, 1988






SANAT YÖNETMENİ : GERARD JAMES, STUART CRAIG
KOSTÜM TASARIM : JAMES ACHESON
KOSTÜM UYGULAMA : FRANK GARDINER, ISABELLE COIGNERAI
MEKAN VE KOSTÜM ÜZERİNE…
Film Fransız Devrimi’nin hemen öncesinde 1785 yılı Fransa’sında geçer. Devrimi hazırlayıcı unsurlardan bir tanesi sayabileceğimiz bir yozlaşmaya değinir; filmde tamamen aristokrasi ve burjuvazi büyütecinden bakılan bir kadın/erkek ilişkisi (entrikası demek daha doğru) anlatılır. Adeta yapacak işi olmayan, fazla paralı olup canı sıkılan zümrenin! birbirlerine ne denli kötücül olabileceklerinin bir serimidir sözkonusu olan. Filmin teması “acımasızlık” ekseni etrafında döner, temanın kendisi ise kısaca “sevgisizlik”tir.
Dangerous Liaisons filmi, 1988 yılında “En İyi Sanat Yönetmeni” ve “En İyi Kostüm” Oskar Ödülü’nü almıştır.
MEKAN: 
Filmin neredeyse tamamı Fransızların günümüzde de keyifle övündükleri ve meşhur saydıkları Vincennes Şatosu’nda çekilir. Şato 15. yüzyılda yapılmıştır ve uzun yıllar (1789 Fransız Devrimi sonrasında da) Avrupa aristokrasisine dahil bir çok aileye konut görevi görür. I. ve II. Dünya Savaşlarında ise, Avrupa kıtasında pek çok şatonun başına geleni yaşar; ordu karargahı olur. Vincennes şatosu filmin geçtiği zamanın bir akımı olan Rococo stilini ve 18.Louis dönemini tüm ihtişamıyla yansıtır. Günümüzde şato Fransa devletine ait bir müzedir.
Filmin çekimi sırasında şatonun içinde sergilenen koltuk ve perde takımlarının birer replikasyonu kullanılır. Filmin bazı iç ve dış sahneleri stüdyoda ve Fransa’nın Île-de-France ve  Picardie isimli yerleşim bölgelerinde çekilir.
Filmin geçtiği zamanın modası olan Rococo stili, asillerin Klasik Barok stiline bir tür başkaldırısı olarak Fransa’da doğmuştur. Burada başkaldırı aslında Barok stilin kurucusu ve koruyucusu 14.Louis’ye karşıdır.
Aristokrasinin savunduğu ve içinde yaşamak istediği dünya açıklık, netlik ve seçkinliktir. Onların istediği rafine edilmiş bir kendine-özgülük halidir. Rococo stili hiç bir endişesi olmadan hayata dahil olmak felsefesini ve doğal olanın yanında uyumla yer almayı hedefler. Ancak, Fransız Devrimi Rococo stilinin gelişmesine darbe vurur. Dangerous Liaisons filminde kullanılan mekanlar bu tarzı seyirciye birebir yansıtır. Stilin savunduğu “doğal olanın yanında uyumla yer almak” manifestosu, kendi tezi içinde ve bilerek çökertilmiştir. Filmin baş kahramanlarının kötücüllük ve sığ varsayımcılık içinde oradan oraya koşturması adeta ağır perdeler, goblenli ve altın varaklı möbleler, drapeler, bol kullanılmış aynalar ve süslü avizelerle desteklenir.

                                                                                                                                                                              Stephen Frears
Filmin geçtiği iç mekanların hepsinde devasa bir düzen sözkonusudur. Derinlik bolca kullanılmış aynalar ile de desteklenmiştir. Sinemanın görsel bir şölen olduğunu vurgulamak açısından bu film için seçilen mekanların senaryoyu ve yönetmenin zihnindeki resmi yansıtmaktaki önemi su götürmez bir gerçektir.
KOSTÜM:
Filmde rol alan tüm oyuncuların giysileri (ki buna her akşam mumları yakan uşakların, şatonun az ötesinde yaşanan fakirlik ve yokluğun temsilcisi aile üyelerinin giysileri de dahildir) büyük bir titizlik ve özveriyle hazırlanmış olduklarını adeta sabırsızca bağırırlar. Filmin baş kadın oyuncusu film boyunca 18. yüzyılın son çeyreğindeki elit tabakaya ait modayı birebir yansıtan 6 değişik kostüm sergiler. Dönemin modası olan ağır drapeler, saygınlık ifadesi olan çizgili kumaş üzerine simetrik serpiştirilmiş aile arması ve/veya çiçek desenleri, dantelin ve brodenin her türü ile desteklenmiş göğüs dekoltesi, kol ağızları, etek uçlarındaki ince işler ve bol miktarda kullanılmış kumaşlar hemen dikkat çeker. Kadın giysileri moda gereği; çelik görüntüsü verilen korseler, belden taşımalı kalça kabartıcılar ile desteklenmiştir ki bu da bir “asil oluş” göstergesidir. Filmdeki kadın oyuncuların koltuğa her oturuş ve kalkışta yaşadıkları “satır arasındaki rahatsızlık” tamamen o dönemin kadınlık hallerini yansıtmak için sergiledikleri bir oyundur; korseler ve kumaşı zengin göstersin diye bele oturtulan kalça kabartıcılar içinde tabi ki rahatsızdırlar ama şikayet etmezler.
Giysilerin önemli bir tamamlayıcısı olarak saten kurdaleler kullanılır ve özellikle etek katları arasında, iki göğüs arasında ya da aşırı göğüs dekoltesinin sol tarafında irili ufaklı kurdale şeklinde çiçekler olarak kendilerini belli etmeye çalışırlar. 18. yüzyıl erkek giysileri mutlaka peruklu olurken; kadınlarda peruk takma bir seçenek haline gelmiştir, artık başa abartılı bir duruşla oturtulan iri şapkalar modadır. Kumaşlar çoğunlukla ipek taftadan seçilmiştir. Film boyunca izlenen her karedeki renk uyumu, hareket halinde olan oyuncuların giydikleriyle de bozulmaz. Filmde gündüz pastel renkli kumaşlar, gece ise tonları daha sert kumaşlar kullanılmıştır. Erkek kostümlerindeki el işi işlemelerin bolluğunun tersine, kadın kostümlerinde ışıltı sadece mücevher ile yakalanmaya çalışılmıştır. Seçilen mücevherlerin hepsi tamamen dönemi yansıtır. Bir istisna olarak filmin baş kadın oyuncusunun taktığı inci kolye/bilezik takımı Victorian dönemine aittir. Dangerous Liaisons filminde kullanılan mücevherlerin de dikkatle seçildiği bellidir. Yukarıda belirtilen “inci” kullanımı dışında tüm mücevherler dönemin (Rococo) ihtişamını gösterirler.
Erkek kostümlerinde bol miktarda el işi göze çarpar. En içe giyilen gömlek üstüne abartılı işlenmiş bir yelek, üzerine yine işli ceket giyilir. Filmin baş erkek oyuncusunun giysilerinin renkleri, baş kadın oyuncusunun giysi renkleriyle uyum içindedir ve adeta iddiada sadece birbirlerinin önüne geçmezler. Bunun da film içinde bilinçli yapıldığı bir gerçektir ve direkt olarak filmin temasıyla örtüşmektedir. 18. yüzyılın son çeyreğinde erkek ayakkabılarındaki topuk yüksekliği radikal bir şekilde en aza (o döneme göre) indirilmeye çalışılmıştır. Filmde orta boy topuklu ayakkabılar dikkat çekiyor. Erkek giysisinin önemli bir tamamlayıcısı olarak peruk, bol miktarda kullanılmıştır. Gündüz saatlerinde kişinin kendi saç rengine uygun bukleli, uzun peruklar takılırken, bir asalet göstergesi olarak gece beyaz (sandra) renkli olanlar kullanılmıştır.
Filmin her karesine ustalıkla işlenmiş ve asla tesadüfe bırakılmamış detaylar (örneğin: yıkanmak yerine pudralanmak, peruk tutucu porselen başlıklar, detaylı korse çekimleri, saç spreyi maskesi, yatak yastıklarının kenarındaki fisto işlemeler, salondaki kağıt oynama masası (bridge table), uşakların gece kullandıkları şamdanlar, iri altın liralar ve daha birçokları…) filmin anlatımının dışına çıkmadan, tamamen film anlatımını destekleyen birer unsur olarak sergilenmiştir.
Sonuç olarak, yönetmenliğini Stephen Frears’ın yaptığı, 1987 yapımı 115 dakikalık “Dangerous Liaisons” filmi, getirdiği 3 Oskar ödülü ile (En İyi Sanat Yönetmeni, En İyi Kostüm, En İyi Uyarlama – romandan uyarlama senaryodur) doyurucu bir sanat yapıtı olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur.
Bu sinema filminin öyküsü, filmin bitimiyle bir sona ulaşır – sonu olmayan tek öykü  ise sanatın öyküsüdür.
Kaynaklar:
• Stephen Frears resmi web sitesi
• Fashion In Film web sitesi
• Cheataou de Vincennes resmi web sitesi
• Art In Europe web sitesi
• Palace at Versailles resmi sitesi


Bu Eleştiriyi Paylaşın!