Film Eleştirisi, Sinema, Film eleştirileri, Film kritik, Film yorum
Film Eleştirisi, Sinema, Film eleştirileri, Film kritik, Film yorum


Doğru Şeyi Yap
Yazan : Ahmet TOKUL

Doğru Şeyi Yap
Yönetmen
Spike Lee
Senarist
Oyuncular
Spike Lee
Rosie Perez
Danny Aiello
Tür
Dram, Komedi
Yapım
120dk. Amerika, 1989

 

 

Film baştan sona kadar ırkçılığa eleştiri getiriyor. Bu eleştiriyi görselliğin yanı sıra müzikte de görüyoruz.






Amerikalı bir siyahi olan yönetmen Spike Lee, kendisinin de içerisinde bulunduğu sosyal sınıfın etkisiyle bir çok filminde sosyo-politik konulara değinmiştir. Siyahilere karşı yapılan acımasız ve kanlı ayrımcılıktan, hak ve özgürlük arama hareketlerinden etkilenen Lee, bu durumu sinemasına da yansıtmıştır. 1989 yapımı olan “Doğru Şeyi Yap”da, yönetmenin  ABD’de yaşanan ırkçılığa mizahi bir bakışını yansıtıyor.

Lee diğer çokça filminde olduğu gibi burada da yönetmenliğin yanı sıra senaristliği üstleniyor ve de rol alıyor. “Doğru Şeyi Yap”, Amerika’daki ırkçı hareketlerin düşüşe uğrayıp siyahilerin haklar kazanmasıyla kültürel, tarihi ve estetik olarak önemli filmler arasına girmeye hak kazanıyor ve 1999 yılında ABD Ulusal Film Arşivi’nde muhafaza edilmeye başlanıyor.

Film baştan sona kadar ırkçılığa eleştiri getiriyor. Bu eleştiriyi görselliğin yanı sıra müzikte de görüyoruz. Filmin genelinde Amerikalı siyahilerin isyan bayrağı olan rap ve jazz, söylenmek istenen söze eşlik ediyor. Daha açılışta “Fight to Power” şarkısıyla filme giriş yapıyoruz.

Karakterlerimizin yaşadığı kozmopolit mahallede siyahilerin yanı sıra İtalyanları, Korelileri ve Latinleri görüyoruz. Bu gruplar devlet organları tarafından itelenip ayrımcılık görmesine karşın birbirlerine karşı da aynı muameleyi gösteriyorlar. İtalyan Pino zencileri sevmeyip onlara kötü davranırken bazı zenci karakterler de Korelileri sevmeyip kötü davranıyor. Bu izleyicide, otorite tarafından ezilen grupların birbirine düşerek daha da güçsüzleştiği algısını yaratıyor.


SPIKE LEEİtalyanların işlettiği lokantada yemek yemeye giden Buggie’nin duvarlardaki önemli kişilerin resimleri arasında neden hiç siyahi olmadığını sorduğu sahnede, alakası olmadığı halde siyahi birisinin de o duvarda olması için ısrar ettiğini görüyoruz. Ayrıca o lokantada bir siyahi olan Mookie de çalşıyor. Burada ve bir önceki paragrafta, yönetmenin ırkçılığa eleştiri getirirken siyahi bir partizanlık yapmak yerine durumu olduğu gibi ortaya koyduğunu ve siyahilerin de diğerlerini ötekileştirdiği noktada öz eleştiri yaptığını görüyoruz. Ancak bu sahne sonunda yaşanan arbededen sonra Buggie lokantadan çıkarken Mookie’ye “siyah kal” diyor. Bu, sahneyle ilgili farklı bir algı yaratmamızı sağlıyor. Beyazlarla birlikte yaşayan siyahilerin, beyazların kendi bayraklarını, kahramanlarını vs. kabul edip benimsemesiyle siyahilikten uzaklaştıkları fikrini ortaya çıkarıyor.Filmin otuz sekizinci dakikasında bir polis arabasının mahalleden geçmesini ve içindeki polislerin sokakta oturan siyahi adamlarla bakışmasını görüyoruz. Polisin nefret dolu bakışlarının yanı sıra adamların da çaresiz, ezilmiş ve kızgın bakışlarını görüyoruz. Burada kolluk güçleri üzerinden devletin ve siyahilerin birbirlerine bakış açıları etkileyici bir biçimde işlenmiş.

Mookie rolünde izlediğimiz Spike Lee, son dönemlerde Old Boy’un Hollywood uyarlaması sebebiyle birçok kişi tarafından eleştiriye tutulsa da, yaptığı önceki işleri onun iyi bir sinemacı olduğunu gösteriyor. “Doğru Şeyi Yap” ırkçılık eleştirisini mizahi bir yola başvurup başarılı bir şekilde yapmasıyla, politik sinemanın yapı taşları arasına girmeyi başarıyor.


Bu Eleştiriyi Paylaşın!